Các nhà khoa học Đại học Oxford
vừa quan sát được các tín hiệu điện chạy trong não ruồi giấm trong
lúc chúng thu thập bằng chứng để đưa ra quyết định (Ảnh: ktsdesign/Depositphotos)
Trong
một nghiên cứu trước đó, nhóm nghiên cứu đã xác định được một nhóm khoảng 200
tế bào thần kinh trong não ruồi giấm hoạt động khi ruồi đang đưa ra các quyết
định. Dựa trên nghiên cứu đó, các nhà nghiên cứu đã xác định những gì đang
thực sự xảy ra với các tế bào này khi côn trùng đang thu thập bằng chứng để đưa
ra quyết định.
Đầu
tiên, ruồi giấm đã được huấn luyện để liên hệ một mức nồng độ nhất định của
một mùi với một cú sốc điện. Một khi chúng đã học được điều đó, các nhà nghiên
cứu sẽ tăng dần nồng độ của mùi đó đến mức độ bị sốc điện và xem mất bao
lâu để ruồi giấm dự đoán một cú sốc sắp đến và bay đi. Thời điểm để bay đi
là quyết định mà các nhà khoa học đang nghiên cứu.
Nhóm
nghiên cứu phát hiện ra rằng những thay đổi nhỏ trong điện áp của bề mặt của các
nơ-ron thần kinh chỉ ra rằng ruồi đang thu thập bằng chứng cho mỗi 1 trong 2
lựa chọn. Cuối cùng, những thay đổi điện áp này sẽ tích lũy dần đến một "điểm
bóp cò" và tế bào thần kinh sẽ tạo ra một tín hiệu điện lớn. Điều này cho thấy
ruồi đã thu thập đủ bằng chứng và đưa ra quyết định.
Các
nhà nghiên cứu đã xác định rằng tất cả các nơ-ron quan trọng đều có một phân
tử điều chỉnh di truyền được gọi là FoxP, chịu trách nhiệm về cách các bằng
chứng được bổ sung và giữ lại. Để kiểm tra vai trò của phân tử này, nhóm nghiên
cứu tạo ra ruồi có FoxP bị lỗi và thấy rằng chúng mất nhiều thời gian hơn để
đưa ra quyết định. Lí do là vì các côn trùng đột biến này tạo ra quá nhiều "chất
hấp thụ sốc điện", có nghĩa là điện áp của mỗi tế bào thần kinh ít có khả năng
thay đổi khi ruồi ruồi suy nghĩ về quyết định.
Tất
nhiên, là một thử nghiệm ruồi giấm, nghiên cứu này không hẳn nâng quy mô trực
tiếp lên bộ não người nhưng có khả năng là một quá trình tương tự (dù phức tạp
hơn) đang thúc đẩy quyết định của chúng ta. Con người cũng có gen FoxP, mặc dù
chúng ta có 4 gen so với 1 gen của ruồi giấm. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng 2
trong số chúng, FoxP1 và FoxP2, có liên quan đến sự phát triển nhận thức và trí
thông minh ở người, gợi ý rằng có thể có một mối liên hệ với việc ra
quyết định.
“Ruồi giấm có một hồ sơ ấn tượng về các vấn đề sinh học dường như không thể
xâm nhập có thể kiểm soát được. Nghiên cứu về ruồi giấm nay đã bắt đầu
xâm nhập đáng kể cũng vào những vấn đề phức tạp của khoa học nhận thức và tâm
lý học. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu tác động lâu dài cũng sâu sắc tương tự”,
Gero Miesenböck, nhà nghiên cứu dẫn đầu dự án cho biết.
LH
(New Atlas)