CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI

Các nhà khảo cổ học vừa tìm thấy bằng chứng về việc ủ bia có niên đại cách đây khoảng 13.000 năm – khiến nó trở thành bằng chứng cổ xưa nhất về cồn nhân tạo (Ảnh: belchonock/Depositphotos)

Bằng chứng mới đã được phát hiện trong Hang Raqefet ở Israel, nơi từng là một địa điểm chôn cất của người Natufia, những người săn bắt hái lượm định cư ở vùng Levant thuộc Đông Địa Trung Hải cách đây khoảng 15.000 đến 10.000 năm. Trên các cối đá được tìm thấy trong hang, các nhà nghiên cứu từ Đại học Stanford phát hiện ra các dấu vết của tinh bột và các hạt thực vật có tên là phytolith, chỉ ra rằng các hạt này đã được nghiền nát và chế biến theo cách gợi ý liên quan đến việc làm bia. Phát hiện thực sự gây ngạc nhiên cho nhóm nghiên cứu.

“Chúng tôi không có chủ đích tìm cồn trong các cối đá này mà chỉ muốn điều tra xem loại lương thực nào mà người ta có thể đã tiêu thụ vì rất ít dữ liệu trong hồ sơ khảo cổ học này”, nhà nghiên cứu dẫn đầu Li Liu cho biết.

Theo nhóm, dấu vết của bia có vẻ có độ tuổi 11.700 đến 13.700 năm, khiến chúng trở thành bằng chứng cổ xưa nhất được biết đến về cồn nhân tạo trên thế giới.

Dựa trên các dấu vết tìm thấy trên các đồ tạo tác cũng như sự hiểu biết về sản xuất bia cổ đại ở các khu vực khác, các nhà nghiên cứu đã phác thảo một quy trình mà họ tin rằng người Natufian đã sử dụng. Đầu tiên, lúa mỳ hoặc lúa mạch được tạo thành mạch nha bằng cách ngâm ngũ cốc trong nước cho đến khi chúng bắt đầu nảy mầm, sau đó chúng sẽ được sấy khô và bảo quản. Tiếp sau, mạch nha sẽ được nghiền nhỏ, đun nóng và cuối cùng để cho lên men với nấm men tự nhiên.

Kết quả cuối cùng sẽ không giống như bia ngày nay. Theo nhóm nghiên cứu, bia sẽ đặc hơn, gần giống như cháo hoặc một loại bột nhão loãng.

Để củng cố cho những tuyên bố đó, nhóm nghiên cứu Stanford đã tái tạo lại công thức cổ xưa và thấy rằng các dấu vết còn lại trên dụng cụ của họ rất khớp với những dấu vết được tìm thấy trên các đồ tạo tác. Đây không phải là lần đầu tiên nhóm nghiên cứu ủ loại bia cổ điển này - năm ngoái một số nhà nghiên cứu đã chế tạo loại đồ uống hỗn hợp dựa trên công thức 5.000 năm tuổi của người Trung Quốc, với kết quả gây bất ngờ.

Phát hiện này có ý nghĩa quan trọng hơn chỉ là truy tìm lịch sử của truyền thống uống một ly bia thư giãn sau một ngày làm việc vất vả. Các nhà nghiên cứu cho rằng loại bia này có khả năng là một phần của một bữa tiệc nghi lễ - có thể là bữa tiệc tưởng nhớ người đã khuất vì nó được tìm thấy trong một nghĩa trang.

Liu cho biết: “Khám phá này chỉ ra rằng việc sản xuất rượu không nhất thiết là kết quả của việc sản xuất thặng dư nông nghiệp mà nó được phát triển cho mục đích nghi lễ và nhu cầu tâm linh, ít nhất là ở một mức độ nào đó trước khi nông nghiệp xuất hiện”.

Trong thực tế, không chỉ việc bia có vẻ xuất hiện trước ngành nông nghiệp mà nó có thể là động lực cho các nền văn minh đầu tiên ổn định ngay từ đầu. Mẫu bánh mỳ lâu đời nhất được biết đến, có độ tuổi hơn 14.000 năm, gần đây đã xuất hiện ở một khu vực của người Natri ở Jordan và cả hai thứ này có thể đã truyền cảm hứng cho dân chúng bắt đầu trồng ngũ cốc.

LH (New Atlas)