Các nhà nghiên cứu vừa lần theo
lịch sử tiến hóa của cây ca cao để tới một sự kiện thuần hóa duy
nhất cách đây 3.600 (Ảnh: studioM/Depositphotos)Sau
khi bộ gen đầy đủ của cây ca cao Theobroma được xếp tuần tự vào năm
2010, các nhà nghiên cứu đã có thể sử dụng bộ gen này làm điểm khởi
đầu để nghiên cứu tiến hóa của ca cao. Nhóm trong nghiên cứu mới đã
xếp chuỗi 200 cây riêng rẽ và so sánh với bộ gen nguyên bản để vẽ một
bức trách hoàn thiện hơn về cây ca cao.
Cụ
thể, nhóm tìm hiểu Criollo – giống ca cao đầu tiên được thuần hóa. Phân
tích đã truy dấu tích về một sự kiện thuần hóa duy nhất ở Trung Mỹ
cách đây khoảng 3.600 năm. Tuy nhiên, phạm vi khả năng là khá rộng – có
thể là đến gần đây cách 2.480 năm hay thậm chí lâu hơn 10,900 năm.
Nhóm
cho hay giống ca cao Criollo bắt nguồn ở lưu vực sông Amazon nhưng có khả
năng được trao đổi đến Trung Mỹ, nơi quá trình thuần hóa bắt đầu.
Quần thể ban dầu có thể khoảng 738 cây mặc dù vậy, biên rộng một lần
nữa có nghĩa rằng cũng có thể chỉ có 437 cây hoặc nhiều đến 2.674
cây.
Loài
cây này được lựa chọn và lai tạo tập trung vào việc cải thiện hương
vị, kháng sâu bệnh và hàm lượng chất kích thích theobromine. Không may,
đó không hoàn toàn là các đặc điểm tích cực và các gen làm giảm
năng suất cây trồng cũng lọt vào giống ca cao Criollo hiện đại.
Điều
có có thể giải thích một phần vì sao Criollo ngày nay không được tiêu
thụ phổ biến – biến thể này chỉ chiếm 5% quần thể ca cao toàn cầu.
Tuy nhiên, nó được cho là thơm ngon hơn Forastero – giống phổ biến nhất
cho sản xuất sô cô la thương mại. Hiểu rõ hơn về di truyền học của
người giống cây này có thể giúp người trồng tạo ra được các giống lai
kết hợp hoàn hảo các đặc tính tốt nhất từ nhiều giống khác nhau.
Và
thực tế, chẳng ai than phiền về cải tiến thêm trong ngành công nghiệp
sô cô la. Trong những năm gần đây, chúng ta đã thấy các kỹ thuật sản
xuất và chất phụ gia mới có thể tạo ra những loại sô cô la ngon hơn và
lành mạnh hơn và thậm chí tạo ra loại hoàn toàn mới như sô cô la ruby
màu hồng cuốn hút.
LH
(New Atlas)