Các nhà nghiên cứu đã xác định
được 35 gen có liên quan đến sinh sản, thành phần sữa, sinh trưởng,
thịt và thân thịt, sức khỏe hay đặc điểm cấu tạo cơ thể ở giống bò
Gir (Ảnh: Anibal Eugenio Vercesi Filho và Viện khoa học động vật
Sertãozinho)
Các
nhà nghiên cứu tại Đại học bang São Paulo (UNESP) của Brazil đang nghiên
cứu bộ gen của giống bò Gir thuộc họ Zebu và đã
xác định được 35 gen có liên quan đến sinh sản, thành phần sữa, sinh
trưởng, thịt và thân thịt, sức khỏe hay đặc điểm cấu tạo cơ thể.
Việc xác định này là bước tiến hướng tới phát triển những dòng mới
lạ có các đặc điểm được nhà sản xuất và người tiêu dùng ưa chuộng.
Giống bò Gir có nguồn gốc từ Ấn Độ và đã được đưa thành công vào
vùng nhiệt đới. Nó cũng là một trong số các giống gia súc chính ở
các quốc gia nhiệt đới Nam Mỹ, đặc biệt là ở Brazil. Tuy nhiên, các
quần thể khác nhau lạ có sự khác biệt rõ rệt. Chọn lọc nhân tạo
mạnh mẽ trong những thập kỷ gần đây đã tăng sự khác biệt di truyền
giữa các quần thể ở các quốc gia trong khu vực.
Ngày
nay, giống bò Gir chủ yếu được nuôi để lấy sữa ở Brazil mặc dù trước
đây chúng từng là một lựa chọn cho nông dân nuôi bò thịt mà giờ lại
ưa chuộng giống bò Nelore hơn.
Để
xác định các gen liên quan đến khả năng sản xuất sữa và thịt ở bò
Gir, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích kiểu di truyền của con
vật từ các quần thể khác nhau gồm một đàn được nuôi từ năm 1976 đến
năm 2003 tại Viện khoa học động vật Sertãozinho.
Trong
khoảng thời gian đó, các nhà khoa học của viện đã chọn lọc các con
vật từ đàn này để phát triển các đặc điểm liên quan đến sản xuất
thịt như sinh trưởng nhanh của bê một năm tuổi. Kết quả là bê trong đàn
này dần trở nên lớn hơn. Tuy nhiên, năm 2003, đàn này được bán đi đáp
lại sự thay đổi về thị hiếu của những người nông dân vốn chọn nuôi bò
Gir để lấy sữa thay vì thịt.
Vào
thời đó, Brazil khởi xướng chương trình cải tiến di truyền bò sữa Gir
(PNMGL). Chọn lọc các đặc tính liên quan đến sản xuất sữa trong nhiêu
năm dẫn tới giống bò có bầu vú ngày càng lớn để tăng sản lượng sữa.
Bài
kiểm tra kiểu di truyền sử dụng các mẫu lông được thu thập vào năm
2003 từ 173 con cả bò đực, cái và bê một tuổi thuộc đàn được chọn
lọc để sản xuất thịt và 273 con thuộc đàn PNMGL vốn được chọn để
sản xuất sữa và được nuôi ở 5 trang trại ở tiểu bang São Paulo và
Minas Gerais.
Các
nhà nghiên cứu cũng đã ghi lại dữ liệu vòng đời quan trọng như cân nặng
khi sinh, cân nặng trước và sau thôi bú và cân nặng lúc giết thịt.
“Chúng tôi chọn một nhóm bò Gir để lấy thịt và một nhóm khác để
lấy sữa. Sự khác biệt về hình thái học là đáng kể. Bò được chọn
để lấy thịt có khối lượng cơ cao hơn và dai hơn trong khi bò lấy sữa
có bầu sữa rất lớn”, nhà nghiên cứu Vasconcelos Silva cho biết.
Bộ
gen của 173 con bò được lựa chọn để sản xuất thịt được so sánh với
bộ gen của 273 con được chọn để sản xuất sữa với mục địch phát hiện
vị trí các gen tương ứng được phân bố.
“Chúng tôi phát hiện ra rằng 282 gen trong các khu vực có liên quan có
thể được coi là đặc trưng chọn lọc ở đàn bò Gir thịt và Gir sữa.
Trong số đó, 35 gen được phát hiện có liên hệ với sinh sản, thành
phần sữa, sinh trưởng, thị và thân thịt, các đăc điểm sức khỏe hoặc
cấu tạo cơ thể”, Vasconcelos Silva cho biết thêm.
Nghiên cứu được Quỹ nghiên cứu São Paulo (FAPESP) tài trợ chỉ ra rằng
các đặc điểm liên quan đến sinh sản, sản xuất sữa, chất lượng thịt và
sinh trưởng có liên quan trong quá trình biệt hóa giữa 2 quần thể sản
xuất thịt và sản xuất sữa. Một số trong số 35 gen này đã được khoa
học biết đến. Phần còn lại là khám phá mới.
Bước
tiếp theo sẽ sử dụng đàn lớn hơn. Nhóm nghiên cứu sẽ phân loại kiểu
di truyền ít nhất 2000 con vật để hiểu cách các gen đã được biết đến
trước đó được biểu hiện và chính xác hơn cách chúng có liên hệ với
các đặc điểm được tìm hiểu.
“Chắc có lẽ chúng ta có thể khám phá ra một số gen được biểu hiện
nhiều hơn ở bò Gir so với bò Nelore chẳng hạn”, Vasconcelos Silva nói.
Một
khả năng khác khác là so sánh các gen của bò Gir với gen của một
giống bò châu Âu như Angus vốn được các được các nhà hàng bít tết ở
Brazil ưa chuộng hơn.
LH
(Eurekalert)