Máu được sử
dụng trong nghiên cứu được rút ra từ 43 con cá mập trắng khổng lồ bắt
được ngoài khơi bờ biển Nam Phi năm 2012 (Ảnh: peternile/Depositphotos)
Cá mập trắng khổng lồ không
nghi ngờ gì là một trong những cư dân oai hùng của biển sâu mà có lẽ
bạn chẳng muốn một lần đối mặt. Phần lớn nhờ sự phác họa chân dung
của chúng trên màn ảnh rộng, chúng cơ bản đã trở thành chúa tể của
đại dương và ít nhất nhìn bề ngoài, nó rất phù hợp. Cá mập trắng
có thể phát triển chiều dài lên đến 6 mét và khét tiếng với cặp
mắt lớn chết chóc và cặp hàm nhọn hoắt.
Trong khi đây là những thứ
cần phải cảnh giác thì thực tế đô vật hạng nặng đại dương này hiếm
khi tấn công con người và loài cá mập nói chung đều như thế. Theo hồ
sơ tấn công cá mập quốc tế của Viện bảo tàng Florida, trong cả năm
2018 chỉ có 130 vụ tương tác giữa người và cá mập.
Các mập trắng đóng vai trò
quan trọng trong hệ sinh thái của chúng và sụt giảm quần thể cá mập
trắng trong những năm gần đây là một điều đáng lo ngại. Cùng với sự
xuống cấp về môi trường, loài săn mồi này cũng bị dính lướt đánh cá
và bị con người chủ động săn bắt để lấy vi và răng cá.
Máu được sử dụng trong nghiên
cứu được rút ra từ 43 con cá mập trắng khổng lồ bắt được ngoài khơi
bờ biển Nam Phi năm 2012. Mỗi con được nuôi cẩn thận trong một cái bể
đặc biệt cho phép các nhà khoa học lấy mẫu máu và các số đo khác
trước khi gắn thẻ cho mỗi con và thả chúng vào môi trường sống đại
dương an toàn của chúng.
Trong nghiên cứu mới, các nhà
nghiên cứu đã sàng lọc các mẫu máu để đo nồng độ của 12 nguyên tố vi
lượng và 14 kim loại nặng. Kết quả chỉ ra nồng độ cao các kim loại
này bao gồm thủy ngân và asen mà không có tương quan với giới tính,
kích thước cơ thể hay tình trạng của cá mập.
Hàm lượng cao của kim loại
nặng trong máu của các loài động vật biển có thể dẫn tới một loạt
các vấn đề sức khỏe bao gồm suy giảm thần kinh hay suy yếu của hệ
miễn dịch. Tuy nhiên, trong khi hàm lượng kim loại mạnh cao trong các
mẫu máu cá mập sẽ là độc hại với các loài có xương sống, các nhà
nghiên cứu lại không tìm thấy tác động tiêu cực đối với cá mật trắng
khổng lồ.
“Kết quả khẳng định rằng cá
mập có một cơ chế bảo bệ sinh lý cố hữu giúp giảm nhẹ tác động gây
hại của việc tiếp xúc với kim loại nặng”, tác giả dẫn đầu nghiên
cứu Liza Merly cho biết.
Phân tích máu cá mập có
tiềm năng được sử dụng làm dấu hiệu cho sức khỏe hệ sinh thái biển
mà loài săn mồi này sống trong đó. Cá mập trắng ăn các loài cá nằm
thấp hơn trong chuỗi thức ăn và các độc tố tìm thấy trong nghiên cứu
này có khả năng được hấp thu qua thức ăn của chúng mà một số loài
trong số đó cũng được con người đánh bắt và tiêu thụ.
Nhóm tin rằng nghiên cứu sẽ
đặt nền tảng cơ sở cho hàm lượng kim loại nặng trong máu của cá mập
trắng khổng lồ và mở ra cánh của để nghiên cứu sâu hơn về loài quái
thú đại dương này.
LH (New Atlas)