Chim sẻ ngô lớn
(Parus major) được biết thích nghi rất tốt với biến đổi khí hậu bình thường (Ảnh:
Bernard Castelein, Leibniz IZW)
Dẫn đầu bởi các chuyên gia từ
Viện nghiên cứu đời sống hoang dã và sở thú Leibniz ở Berlin, Đức, một nhóm gồm
65 nhà nghiên cứu đến từ khắp nơi trên thế giới phát hiện ra rằng thậm chí khi
xem xét các loài nổi tiếng có khả năng điều chỉnh nhanh với biến động, viễn cảnh
vẫn chẳng có gì là tích cực.
Đối với nghiên cứu mới, các nhà
khoa học đã xem xét dữ liệu về các loài chim tương đối phổ biến được biết đã
phát triển hành vi thích nghi để đáp lại với biến đổi khí hậu. Trong khi các
loài chim như chim sẻ ngô lớn (Parus major), chim ác là
châu Âu (pica pica), và chim bắt ruồi (ficedula hypoleuca) tạo lên phần lớn
mẫu thì dữ liệu về rùa bản đồ từ Đại học bang Iowa của Mỹ cũng được bổ sung.
Dữ liệu này được đóng góp bởi Fredric Janzen, Giáo sư sinh thái học, tiến hóa
và sinh học sinh vật tại Đại học bang Iowa – người đã quan sát loài rùa này
nhiều thập kỷ nay.
Nghiên cứu gần đây của Janzen
phát hiện các hình mẫu thích nghi tương tự ở loài rùa này nhưng vì chúng sống
lâu hơn rất nhiều so với hầu hết các loài chim nên ảnh hưởng của biến đổi khí
hậu nhanh và khả năng thích ứng đồng bộ của chúng với biến đổi đó vẫn chưa rõ
ràng. Do đó, bất kỳ biến động nào về khí hậu hiện nay có lẽ sẽ có tác động ngược
nghiêm trọng đối với sự sinh sản thành công của loài rùa này nhiều năm tới.
Nghiên cứu tập trung vào 2 lĩnh
vực biến đổi là điều chỉnh hiện tượng học vốn liên quan đến chuyển dịch thời
điểm của các quá trình như ngủ đông, sinh sản và di trú và biến đổi hình thái
học như kích thước cơ thể, trọng lượng và thậm chs hình dạng và kích thước của
mỏ chim.
Nhóm đã xem xét dữ liệu khí hậu
cụ thể về môi trường sống của các loài được chọn và so sánh dữ liệu đó với những
biến động về các đặc điểm hiện tượng học và hình thái học và sau đó xem xem sự
điều chỉnh đó có dẫn tới tỉ lệ sống sót tốt hơn hay nhiều con cháu hơn không.
Trong khi biến đổi hình thái từ lâu được liên hệ với biến đổi khí hậu thì nghiên
cứu không phát hiện hình mẫu phù hợp nào. Trái lại, sự thích nghi hiện tượng học
lại có sự tương quan rõ nét.
“Nghiên cứu của chúng tôi tập
trung vào chim vì dữ liệu hoàn thiện về các loài khác còn khan hiếm. Chúng tôi
đã chứng minh được rằng ở các vùng ôn đới, nhiệt độ tăng có liên quan đến sự
chuyển dịch thời điểm của các sự kiện sinh học sang mốc sớm hơn”, tác giả dẫn
đầu Viktoriia Radchuk từ Leibniz IZW cho biết.
Mặc dù không phải là một phần của
nghiên cứu này nhưng các nhà nghiên cứu vẫn không lạc quan về khả năng thích
nghi của các loài hiếm hoặc đang bị đe dọa khi đối mặt với biến đổi khí hậu
nhanh. Nhóm hy vọng rằng phân tích tổng hợp quy mô lớn này sẽ khuyến kích nghiên
cứu sâu hơn về sức chống chịu của các quần thể động vật đang đối mặt với những
biến động nhanh của khí hậu, nhờ đó có thể tiếp tục cung cấp thông tin thêm
cho quy hoạch quản lý bảo tồn.
LH (New Atlas)