Một thí
nghiệm minh họa cho quá trình điện phân sử dụng thuốc nhuộm: màu hồng
là axit được tạo ra ở một điện cực và màu tím là bazơ ở điện cực
còn lại (Ảnh: Felice Frankel)
Xi măng porland, loại xi măng
phổ biến nhất, được sản xuất ra bằng cách nghiền nhỏ đá vôi, trộn
bột đá với cát và đất sét, sau đó được nung ở nhiệt độ cực cao lên
đến 1.450° C. Không chỉ có năng lượng được sử dụng để nung hỗn hột
sinh ra lượng khí thải carbon dioxide khổng lồ mà khí nhà kính này
còn được chính đá vôi giải phóng ra trong quá trình đó. Tổng thể,
điều này có nghĩa rằng có khoảng 1 kg CO2 bị thải ra cho mỗi kg xi
măng được sản xuất, tích lũy lên đến con số choáng ngợp 8% tổng phát
thải CO2 toàn cầu.
Trong khi người ta vẫn lập
luận luận rằng bê tông rốt cuộc sẽ hấp thu phần lớn lượng CO2 thải ra
trong quá trình sản xuất thì nỗ lực để làm sạch quá trình sản xuất
vẫn không phải là ý kiến tồi. Các nhà nghiên cứu từng thử nghiệm
thay đổi tỉ lệ các thành phần, phát triển công thức “geopolyme” mới
hoặc thay thế xi măng bằng các chất kết dính hỗn hợp thân thiện với
môi trường.
Tuy vậy, vấn đề với tất
thảy những ý tưởng đó là sản phẩm cuối cùng lại là một loại bê
tông khác. Và ngành công nghiệp xây dựng có thể sẽ do dự trong việc
bắt đầu sử dụng một vật liệu khác lạ, ít nhất là ở giai đoạn đầu.
Do đó, các nhà nghiên cứu trong nghiên cứu mới đã tiến hành cải tiến
một bước trong quá trình thông thường đó, làm cho xi măng kiểu cũ “xanh
hơn” mà không phải thay đổi thành phần vật liệu.
Thay vì đốt nóng đá vôi đã
nghiền, quy trình mới sử dụng một máy điện phân mà ở đó các điện
cực sẽ tách các phân tử nước thành oxy và hydro. Làm như vậy sẽ tạo
ra một axít ở một đện cực và một bazơ ở điện cực còn lại. Đá vôi
bị hòa tan trong axít và canxi hyđrôxít được tạo ra ở đầu kia trong
các mảnh rắn. Các mảnh vôi này sau đó có thể được thu gom để sản
xuất xi măng.
Dĩ nhiên, carbon dioxide vẫn
được sản sinh trong quá trình khi đá vôi tan ra. Nhưng nó không bị thải
vào không khí mà thay vào đó có thể được thu lại và vì là tinh
khiết nên nó có thể sử dụng cho những mục đích khác như sản xuất
nhiên liệu lỏng hoặc thức uống có gas. Nhóm thậm chí còn cho rằng nó
có thể được kết hợp với ôxy được sản sinh trong cùng hệ thống và
được đốt để cung cấp nhiên liệu phần còn lại của quy trình sản xuất
xi măng mới.
Các nhà nghiên cứu đã trình
diễn kỹ thuật trong phòng thí nghiệm và chỉ ra rằng nó vận hành
được trên quy mô nhỏ. Nhóm cho hay quy trình có thể khá dễ nâng quy mô
nhưng nó vẫn chỉ mới là một phần của quy trình sản xuất xi măng lớn
hơn. Vẫn cần thực hiện thêm nhiều công trình nữa trước khi kỹ thuật
có thể được triển khai trong thực tế nhưng đó vẫn là một bước tiến
đầy hứa hẹn.
LH (MIT)