Ảnh minh họa:
© Alexbedoya
Thế giới đang chứng kiến sự
tăng trưởng kinh tế chưa từng có tiền lệ ở các nước có thu nhập trung
bình và thấp. Ngày càng nhiều người ở Ấn Độ, Trung Quốc, châu Mỹ
Latin và châu Phi trở nên sung túc hơn và điều này được phản ánh trong
mức tiêu thụ các sản phẩm thịt và sữa. Ở châu Phi, tiêu thụ thịt đang
tăng hơn 50%, ở châu Á và Mỹ Latin, con số này lên đến 2/3.
Để đáp ứng nhu cầu tăng,
ngành chăn nuôi đã được đẩy mạnh cùng với đó là tăng sự lệ thuộc
vào việc sử dụng các loại thuốc chống vi trùng. Nông dân sử dụng
thuốc chống vi trùng để điều trị và ngăn ngừa lây nhiễm cho động vật
được nuôi nhốt trong điều kiện chật chội nhưng các loại thuốc đó còn
được sử dụng để kích thích tăng trọng và nâng cao lợi nhuận.
Việc sử dụng bừa bãi và
quá mức thuốc chống vi trùng đã dẫn tới những hệ lụy nghiêm trọng:
tỉ lệ vi khuẩn kháng thuốc chống vi trùng đang tăng nhanh trên toàn thế
giới. Thuốc đang mất dần hiệu nghiệm, với hậu quả trầm trọng đối
với sức khỏe động vật và nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe con người.
Các nước thu nhập trung bình
và thấp có khả năng giám sát hạn chế trong việc theo dõi việc sử
dụng thuốc và tình trạng kháng thuốc chống vi trùng tại các trang
trại. Việc sử dụng thuốc chống vi trùng thường được kiểm soát và tự
liệu hóa rất hạn chế so với ở các nước nước công nghệ giàu có đã
thiết lập được các hệ thống giám sát.
Theo một nghiên cứu mới, các
khu cực có tỉ lệ kháng thuốc chống vi trùng cao ở động vật là đông
bắc Trung Quốc, đông bắc Ấn Độ, nam Brazil, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ. Ở các
nước này, vi khuẩn sinh ra trong thức ăn phổ biến như Salmonella, E. coli,
Campylobacter và Staphylococcus giờ đây đã kháng với rất nhiều loại
thuốc không chỉ được sử dụng trên động vật mà còn cả trên y học con
người. Một phát hiện quan trọng từ nghiên cứu là cho đến nay có rất
ít đểm nóng kháng thuốc xuất hiện ở châu Phi, ngoại trừ Nigeria và
các vùng xung quanh thành phố Johannesburg.
Tỉ lệ kháng thuốc cao nhất
liên quan đến các loại thuốc chống vi trùng được sử dụng phổ biến
nhất trên động vật như như tetracyclines, sulphonamides, penicillins và
quinolones. Ở một số khu vực, các hợp chất này gần như hoàn toàn mất
hiệu lực điều trị lây nhiễm.
Các nhà nghiên cứu đã áp
dụng một chỉ số mới để theo dõi sự tiến hóa sức đề kháng với
nhiều loại thuốc: tỉ lệ thuốc được thử nghiệm ở mỗi khu vực có tỉ
lệ kháng cao hơn 50%. Trên phạm vi toàn cầu, chỉ số này tăng gần 3 lần
đối với heo và gà trong 20 năm qua. Hiện tại, 1/3 số thuốc thất bại ở
50% lượt điều trị ở gà và 1/4 số thuốc đó thất bại ở 50% lượt điều
trị ở heo.
Cũng có mối quan ngại đặc
biệt rằng tình trạng kháng thuốc chống vi trùng đang gia tăng ở các
nước đang phát triển và các nước mới nổi vì đây là nơi nhu cầu tiêu
thụ thịt tăng trưởng nhanh nhất trong khi việc tiếp cận với các loại
thuốc thú y phần lớn vẫn chưa được kiểm soát.
Trong nghiên cứu mới, các nhà
nghiên cứu đã thu thập hàng ngàn sách báo cũng nhưng báo cáo thú y
chưa được công bố từ khắp nơi trên thế giới. Nhóm nghiên cứu đã sử
dụng cơ sở dữ liệu này để tạo ra các bản đồ về kháng thuốc chống
vi trùng. Họ cũng đã tạo ra một nền tảng mở resistancebank.org để chia
sẻ kết quả của mình và thu thập thêm dữ liệu về kháng thuốc ở vật
nuôi.
Khi mà sản xuất thịt tiếp
tục tăng, nền tảng web này có thể giúp nhắm vào các biện pháp can
thiệp chống kháng thuốc chống vi trùng và hỗ trợ chuyển dịch sang
các phương pháp chăn nuôi bền vững hơn ở các nước thu nhập trung bình
và thấp cùng với sự hỗ trợ của nước phát triển.
LH (Science Daily)