Một con muỗi Anopheles
gambiae cái đang hút máu và mang 2 nhiễm sắc thể X
Một nhóm nghiên cứu quốc tế
dẫn đầu bởi Trường Imperial College London của Anh bắt đầu với một
quần thể muỗi Anopheles gambiae được nuôi trong lồng. Đây là nhóm muỗi
chịu trách nhiệm chính cho sự lây truyền bệnh sốt rét ở châu Phi cận
Sahara.
Các nhà khoa học sau đó tạo
ra một phiên bản muỗi đực xử lý gen mà ở đó enzyme cắt DNA phá hủy
nhiễm sắc thể X trong quá trình sinh tinh trùng. Khi số muỗi đực này
giao phối với muỗi cái bình thường, con sinh ra phần lớn là con đực.
Lý do là vì trong khi chỉ một nhiễm sắc thể X và Y sẽ kích hoạt sự
phát triển của con đực thì 2 nhiễm sắc thể X sẽ cần để hình thành
con cái.
Thông thường, gen phá hủy
nhiễm sắc thể X chỉ được truyền cho khoảng 50% số con cháu. Tuy nhiên,
sử dụng một công nghệ được gọi là “gene drive”, các nhà nghiên cứu có
thể tăng con số đó lên gần 100%. Kết quả là, chỉ cần qua một vài thế
hệ, quần thể muỗi nuôi nhốt biến thành hoàn toàn đực. Do đó, quần
thể không thể duy trì và kết quả là tan rã.
Người ta hy vọng rằng khi có
thêm nhiều nghiên cứu nữa được tiến hành, muỗi đực xử lý gen này có
thể được thả vào các quần thể muỗi Anopheles gambiae tự nhiên, rốt
cuộc sẽ xóa sạch loài này ở các vùng địa lý cụ thể. Và thậm chí
trước khi các quần thể này hoàn toàn sập đổ, vấn đề sốt rét cũng
đã được giải quyết vì chỉ muỗi cái mới đốt người.
HA (New Atlas)