Cà chua được chỉnh sửa gen để sản sinh hàm lượng chất chống
ôxy hóa màu tím cao, được biết có lợi cho sức khỏe con người (Ảnh: Norfolk
Plant Sciences)
Trở lại năm 2008, một nghiên cứu hấp dẫn đã được công bố
trên tạp chí Nature Biotechnology. Nghiên cứu báo cáo về một loại cà chua đã được
chỉnh sửa gen để tạo ra một lượng lớn chất chống oxy hóa gọi là anthocyanin.
Anthocyanin xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như
trái việt quất và bắp cải tím. Chúng là nguyên nhân tạo nên sắc tố tím trong những
loại thực phẩm đó và có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm giảm nguy
cơ mắc bệnh tim và tiểu đường.
Một số loại cà chua có vỏ màu tím tự nhiên có chứa hàm lượng
anthocyanin thấp nhưng một số nhà khoa học thực phẩm đã tự hỏi liệu hàm lượng
đó có thể tăng lên nhờ một vài điều chỉnh di truyền hay không. 2 gen đã được lấy
từ một cây khác (hoa mõm chó) và bổ sung vào một giống cà chua tím. Các gen này
đã khuếch đại khả năng sản xuất anthocyanin của cây, dẫn đến một loại cà chua độc
đáo với thịt màu tím đậm.
Nghiên cứu năm 2008 báo cáo đã kiểm tra tác động sức khỏe của
loại cà chua tăng cường anthocyanin này trên chuột được sửa đổi để phát triển bệnh
ung thư. Những cá thể chuột được ăn chế độ ăn bổ sung cà chua tím sống lâu hơn
30% so với những con được ăn chế độ thông thường.
Nhà sinh học thực vật Cathie Martin cho biết: “Đây là một
trong những ví dụ đầu tiên về kỹ thuật trao đổi chất mang lại tiềm năng tăng cường
sức khỏe thông qua chế độ ăn uống bằng cách giảm tác động của bệnh mãn tính. Và
chắc chắn là điển hình GMO (sinh vật biến đổi gen) đầu tiên có một đặc điểm thực
sự mang lại lợi ích tiềm năng cho mọi người tiêu dùng”.
Sau một thời gian dài trải qua các quy trình pháp lý, cà
chua tím biến đổi gen giờ đây đã tiến gần thêm một bước với thị trường sau khi
được Cơ quan Kiểm tra Sức khỏe Động thực vật (APHIS) của USDA phê duyệt. Sự phê
duyệt này có nghĩa là loài cà chua biến đổi gen này không còn bị hạn chế bằng
các biện pháp kiểm soát chặt chẽ giới hạn địa điểm và cách thức chúng có thể được
trồng. Nó có thể được trồng một cách an toàn ở bất cứ đâu trên nước Mỹ như bất
kỳ loại cây trồng được phép nào khác.
“Khi Cathie và tôi thành lập NPS (Norwich Plant Sciences) gần
15 năm trước để đưa ra thị trường loại cà chua tím cải tiến di truyền, tăng cường
sức khỏe, được phát minh ra ở Anh, chúng tôi chưa bao giờ nghĩ phải mất thời
gian lâu đến thế mới được sự chấp thuận pháp lý. Đây là một ngày vui cho việc cải
tiến cây trồng, với sự chấp thuận của một sản phẩm có lợi bởi USDA, sau khi xem
xét kỹ lưỡng hồ sơ thông tin chi tiết mô tả các đặc tính của nó”, Jonathan
Jones, người đã làm việc với Martin để thương mại hóa giống cà chua này trong
hơn một thập kỷ cho biết.
Trong vài năm qua, một số công dụng của cà chua tăng cường
đã được khám phá. Các nhà khoa học ban đầu đang tập trung vào việc sản xuất một
loại nước ép cà chua giàu anthocyanin có thể được thử nghiệm trong điều trị lâm
sàng cho bệnh nhân ung thư hoặc bệnh tim mạch.
Tuy nhiên, loại sản phẩm đó vẫn phải đối mặt với nhiều rào
cản về quy định và thử nghiệm hơn trước khi đưa ra thị trường. Vì vậy, bước đầu
tiên Martin và Jones sẽ bán hạt giống của những quả cà chua tím này cho người
trồng tại nhà.
Sự chấp thuận của Hoa Kỳ đánh dấu nơi đầu tiên trên thế giới
cho phép sản phẩm biến đổi gen này được trồng tự do. Martin và Jones hy vọng cà
chua sẽ sớm được phê duyệt ở Vương quốc Anh.
Martin cho biết: “Giờ đây, chúng tôi đang tiến gần hơn một
bước tới ước mơ của tôi là chia sẻ những quả cà chua tím tốt cho sức khỏe với
nhiều người thích ăn chúng. Điều buồn vui lẫn lộn là cà chua sẽ được bán ở Mỹ
chứ không phải ở Anh. Nhưng mặt tích cực là bằng cách tập trung vào người trồng
tại nhà, chúng tôi sẽ hướng đến người tiêu dùng và chúng tôi sẽ có thể nhận được
phản hồi và sự quan tâm cần thiết để phát triển các sản phẩm khác”.
LH (New Atlas)