Các nhà nghiên cứu vừa phát triển được một phương
pháp tái chế polyeste an toàn cho con người và môi trườngPolyeste bị mang tiếng xấu vào những năm 70, chủ yếu là do
nó được sử dụng để tạo ra một kiểu thời trang kinh khủng. Ngày nay, trong khi
thời trang đã được cải thiện đáng kể, chúng ta cũng đã nhận thức rõ hơn về tác
động môi trường của polyeste, loại vải dệt được sử dụng nhiều thứ 2 trên thế giới
thế giới.
Loại vải này có những ưu điểm: bền lâu, nhẹ, chống ẩm,
nhanh khô và dễ làm sạch. Tuy nhiên, về nhược điểm, việc tạo ra hỗn hợp
polyetylen terephthalate (PET) và bông phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và tạo
ra nhiều carbon dioxide. Và một khi bạn không dùng nữa, thay vì được tái chế,
phần lớn polyeste sẽ kết thúc ở bãi rác nơi vật liệu không bị phân hủy (ít nhất
là không trong một thời gian rất dài).
Nay các nhà nghiên cứu từ Đại học Copenhagen có thể vừa tìm
được một giải pháp cho vấn đề polyeste, phát triển một cách tái chế sản phẩm
xanh, đơn giản.
Yang Yang, tác giả dẫn đầu nghiên cứu cho biết: “Ngành dệt
may đang khẩn trương yêu cầu một giải pháp tốt hơn để xử lý các loại vải hỗn hợp
như polyeste/cotton. Hiện tại, có rất ít phương pháp thực tế có khả năng tái chế
cả bông và nhựa – đó thường là 1 trong 2 kịch bản. Tuy nhiên, với kỹ thuật mới,
chúng tôi có thể khử polyme polyeste thành các monome của nó đồng thời thu hồi
bông ở quy mô hàng trăm gam, sử dụng một phương pháp cực kỳ đơn giản và thân
thiện với môi trường”.
Phương pháp thay đổi cuộc chơi chỉ cần 3 thứ: nhiệt, dung
môi không độc hại và muối hartshorn, còn được gọi là amoni cacbonat, một sản phẩm
được sử dụng trong các món nướng.
“Chẳng hạn, chúng ta
có thể lấy một chiếc váy polyeste, cắt nó thành nhiều mảnh nhỏ và cho vào hộp đựng.
Sau đó, thêm một chút dung môi nhẹ và sau đó là muối hartshorn, mà nhiều người
biết đến như một chất tạo men trong các món nướng. Sau đó, chúng tôi làm nóng tất
cả lên đến 160°C và để yên trong 24 giờ. Kết quả là một chất lỏng trong đó nhựa
và sợi bông lắng thành các lớp riêng biệt. Đó là một quy trình đơn giản và tiết
kiệm chi phí”, đồng tác giả nghiên cứu Shriaya Sharma chia sẻ.
Khi được làm nóng, ammonium bicarbonate phân hủy thành
amoniac, carbon dioxide và nước. Khi amoniac và carbon dioxide kết hợp với
nhau, chúng hoạt động như một chất xúc tác, tạo ra phản ứng khử trùng hợp chọn
lọc để phân hủy nhựa nhưng vẫn giữ lại được bông. Mặc dù bản thân amoniac đã độc
hại nhưng khi kết hợp với carbon dioxide, nó lại an toàn cho con người và môi
trường.
Sau khi phát hiện ra rằng carbon dioxide có thể được sử dụng
làm chất xúc tác để phân hủy nylon, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bổ
sung muối hartshorn và rất ngạc nhiên với kết quả.
Đồng tác giả nghiên cứu Carlo Di Bernado cho biết: “Lúc đầu,
chúng tôi rất vui khi thấy nó hoạt động tốt như vậy trên chai nhựa PET. Sau đó,
khi phát hiện ra rằng nó cũng hoạt động trên vải polyeste, chúng tôi vô cùng phấn
khích. Thật không thể diễn tả được. Việc nó quá đơn giản để thực hiện gần như
quá tốt để trở thành sự thật”.
Ở giai đoạn này, các nhà nghiên cứu mới chỉ thử nghiệm
phương pháp của mình trong phòng thí nghiệm nhưng đang tìm kiếm các công ty có nhu
cầu ứng dụng, coi khả năng mở rộng của nó như ưu thế để bán hàng.
LH (Đại học Copenhagen)