Hiện
40% dân số Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng, nhưng vẫn có tới 90% chi tiêu
hằng ngày sử dụng tiền mặt, và 99% sử dụng tiền mặt khi thanh toán các mặt hàng
dưới 100.000 đồng. Tuy vậy, tỷ lệ giao dịch hàng ngày sử dụng thẻ điện tử đang dần
gia tăng. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho thấy, tổng giá trị giao
dịch qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng trong 5 tháng đầu năm 2019
đạt trên 64.160 nghìn giao dịch, tăng 23,23% về số lượng giao dịch và tăng
17,63% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm ngoái. Trong 4 tháng đầu năm
2019, toàn quốc có hơn 18.700 máy ATM, tăng 4,25% so với cùng kỳ năm 2018. Hiện
đã lắp đặt ở hầu hết các chuỗi phân phối, bán lẻ, khách sạn lớn, đang mở rộng
đến các đơn vị cung cấp dịch vụ công như bệnh viện, trường học…
Dùng thẻ điện tử khi mua sắm, giao dịch đang dần được nhiều người lựa chọn
Ông Phạm Quốc Bảo, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà
nước chi nhánh tỉnh Đồng Nai cho rằng, việc thanh toán không dùng tiền mặt mang
lại rất nhiều lợi ích như: Tiết
kiệm thời gian của bên trả và bên thu tiền, giảm bớt thời gian đợi chờ tới lượt
thanh toán; đảm bảo tính an toàn so với sử dụng tiền mặt (hạn chế mất cắp, cướp
giật…); Tiết kiệm khối lượng tiền mặt trong lưu thông, từ đó giảm bớt chi phí
phát hành và lưu thông tiền như: chi phí in, kiểm đếm, vận chuyển tiền, thời
gian kiểm tiền, bảo quản. Việc thanh toán phi tiền mặt còn giúp kiểm soát và
phát hiện các thanh toán phạm pháp.
Trong
thời gian qua, để thúc đẩy thanh toán phi tiền mặt, nhiều công ty fintech (công
nghệ tài chính) và ngân hàng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã đưa ra nhiều chính
sách ưu đãi như: giảm giá thành sản phẩm, giảm giá cước sử dụng dịch vụ… khi
thanh toán qua thẻ hay ví điện tử, điều này có lợi cho người mua sắm. Ngoài ra,
để khuyến khích khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt, nhiều siêu thị,
trung tâm thương mại... trên địa bàn tỉnh cũng đã mở rộng thêm nhiều hình thức
thanh toán như: hỗ trợ thanh toán bằng thẻ của hầu hết các ngân hàng; các chính
sách tích điểm, hoàn tiền, giảm giá, ưu đãi khi sử dụng thẻ của các ngân hàng
liên kết; tích hợp thẻ thành viên với các loại thẻ ngân hàng; áp dụng các ứng
dụng thanh toán tiêu dùng thông qua các ứng dụng tích hợp trong điện thoại
thông minh...
Ông
Trang Phúc, Trưởng phòng Marketing của Co.opmart Biên Hòa cho biết, siêu thị có
khoảng 10 máy POS để hỗ trợ khách hàng sử dụng phương thức thanh toán bằng các
loại thẻ ngân hàng.
Thanh toán bằng thẻ cũng như các phương thức
giao dịch phi tiền mặt cũng là lựa chọn của nhiều khách hàng tại Đồng Nai. Chị
Vũ Thị Thu, ngụ tại khu phố 2, phường Trảng Dài, TP. Biên Hòa cho biết, hiện
chị chọn phương thức thanh toán không tiền mặt trong nhiều giao dịch hàng ngày
như: Thanh toán cước phí điện, nước, internet, truyền hình cáp và mua sắm tại
siêu thị và cửa hàng tiện dụng và cả đi lại trên xe buýt. Theo chị: “Công ty
trả lương cho mình qua thẻ, mình chỉ việc đăng ký với ngân hàng để thanh toán
các loại cước phí cố định. Dùng luôn thẻ ATM để mua sắm sinh hoạt hàng ngày tại
của hàng tiện lợi. Vừa hạn chế được việc rút tiền mặt lại tiết kiệm được thời
gian, chi phí. Trước đây, việc thanh toán tiền điện nước bằng tiền mặt có nhiều
bất lợi, phải mất thời gian đến công ty hoặc các điểm thu hộ để đóng. Có khi
mải làm quên đóng còn bị báo cắt điện.”
Tuy
vậy, để nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng các loại hình thanh toán qua thẻ điện
tử, hướng đến xã hội không tiền mặt thì cần một lộ trình nhất định. Theo đó, các cấp, ngành và khối tư nhân cần hoàn thiện cơ sở dữ
liệu tập trung, tích hợp và nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, có cơ chế
tài chính cho phép đơn vị cung ứng dịch vụ công được trả phí không dùng tiền
mặt. Quan trọng hơn, cần có phối hợp đồng bộ
trong việc chung tay góp phần thay đổi thói quen trong chi tiêu của người dân,
tăng cường bảo mật cũng như tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý cho các
phương thức giao dịch không tiền mặt.
Diệu Linh