Sau vài năm phát hiện caffeine có khả năng làm chậm một cơ chế lão hóa tế bào cổ xưa thì nay các nhà nghiên cứu đã xác định được chính xác quá trình này diễn ra như thế nào (Ảnh: Depositphotos)Trước đây, người ta từng nghĩ caffeine có thể trực tiếp làm chậm TORC1, một loại tín hiệu “đèn giao thông” sinh học quan trọng, ra lệnh cho tế bào phát triển ngay hoặc tạm dừng tùy thuộc vào mức năng lượng và chất dinh dưỡng. Tín hiệu TORC1 này vẫn kiểm soát phản ứng năng lượng và căng thẳng ở sinh vật sống suốt hơn 500 triệu năm nay. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đã làm sáng tỏ một bí ẩn: caffeine không trực tiếp tắt TORC1 như trước đây người ta nghĩ. Thay vào đó, nó kích hoạt AMPK.
AMPK được mô tả như một cảm biến nhiên liệu tế bào hay đồng hồ đo pin sinh học của tế bào, một cơ chế cổ xưa được bảo tồn từ nấm men đến con người. Khi các tế bào nhận thấy mức năng lượng thấp, AMPK sẽ được bật lên. Khi caffeine làm “bật” công tắc này, AMPK tự nhiên sẽ làm giảm hoạt động của TORC1, từ đó làm chậm sự phát triển của tế bào và có khả năng kéo dài tuổi thọ. Metformin, một loại thuốc phổ biến dùng cho bệnh tiểu đường type 2, cũng hoạt động bằng cách kích hoạt AMPK, giúp cải thiện cân bằng năng lượng tế bào và đang được tìm hiểu về các tác dụng kéo dài sự sống ngoài việc kiểm soát đường huyết.
Các nhà khoa học đã sử dụng nấm men, một mô hình nghiên cứu tế bào được ưa chuộng để tìm hiểu sâu hơn về tác dụng của caffeine đối với AMPK. Điều thú vị là caffeine cũng làm tăng tốc độ phân chia tế bào và giúp kéo dài tuổi thọ tế bào và lợi ích này có liên quan trực tiếp đến đường dẫn AMPK. Trong các tế bào có đột biến ở đường dẫn AMPK, caffeine dường như làm tăng độ nhạy cảm với tổn thương DNA. Tuy nhiên, điều này không phải do tác động của caffeine lên quá trình phân chia tế bào như người ta có thể nghĩ. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng caffeine hoạt động cùng với các tác nhân gây tổn thương DNA khác để khuếch đại tác dụng này.
Nhà khoa học dẫn đầu nghiên cứu John-Patrick Alao chia sẻ: “Phát hiện này giúp giải thích tại sao caffeine có thể có lợi cho sức khỏe và tuổi thọ. Và nó mở ra những khả năng thú vị cho nghiên cứu trong tương lai về cách chúng ta có thể kích hoạt trực tiếp hơn các tác dụng này – bằng chế độ ăn uống, lối sống hoặc các loại thuốc mới”.
Sau vài năm phát hiện caffeine có khả năng làm chậm một cơ chế lão hóa tế bào cổ xưa thì nay các nhà nghiên cứu đã xác định được chính xác quá trình này diễn ra như thế nào (Ảnh: Depositphotos)
